بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک رمزارز و یک نظام پرداخت جهانی[۱] با کارکردهای مشابه پول بدون پشتوانه است. از نظر فنی بیتکوین نخستین پول دیجیتال نامتمرکز است، چرا که بدون بانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار می‌کند.[۱] این شبکه همتابه‌همتا است و تراکنش‌ها را مستقیماً و بدون واسطه میان کاربران انجام می‌دهد.[۱]به دلیل محبوبیت بالای بیت کوین برخی به آن لقب پادشاه رمزارزها را داده‌اند.[۲]اکنون السالوادور نخستین و تنها کشوری است که بیت کوین را به عنوان پول رسمی پذیرفته‌است.[۳]
گره‌ها با استفاده از فناوری رمزنگاری،[۴] این تراکنش‌ها را بازبینی می‌کنند و در یک دفتر کل توزیع‌شده همگانی که به آن زنجیره بلوکی گفته می‌شود، ضبط می‌کنند. بیتکوین را شخص یا گروهی از اشخاص ناشناس تحت نام ساتوشی ناکاموتو اختراع کردند[۵][۶] و در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک نرم‌افزار متن‌باز عرضه شد.[۷]
ارزش بیت کوین از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱. ارزش یک بیت کوین از مقدار ۷۸۹ دلار در ماه دسامبر سال ۲۰۱۶ به حدود ۵۷هزار دلار در فوریه ۲۰۲۱ رسیده‌است.
در چند سال گذشته ارزش بیتکوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار آمریکا به چندهزار دلار افزایش یافته‌است.[۸][۹] شمار شرکت‌های خدماتی و تاجرانی که بیتکوین می‌پذیرند نیز در حال افزایش است.[۱۰]قیمت بیت کوین و ارزش آن نوسان‌های بسیاری دارد و ممکن است حتی طی چند دقیقه صدها دلار ارزش آن افزایش یا کاهش یابد.
هیچ‌کس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل می‌کنند. کاربردهای بیتکوین در هیچ‌کدام از دیگر سامانه‌های پرداخت یافتنی نیست.[۱۱]
شناختن بیت کوین کلید شناختن تمام دنیای ارزهای دیجیتال است. به عبارت دیگر، باید برای شناخت بیت کوین وقت بیشتری بگذارید چون با شناختن درست آن، درک بقیه مفاهیم برایتان بسیار راحت‌تر خواهد بود و بالعکس اگر بیت کوین را درست نشناسید، در درک بقیه مفاهیم هم احتمالا به مشکل خواهید خورد.
به زبان ساده، بیت کوین، یک ارز و پول دیجیتال و همچنین یک شبکه برای پرداخت‌های مستقیم و بدون واسطه است.
اصلی‌ترین چیزی که بیت کوین را از دیگر پول‌های پیش از خود متمایز می‌کند، غیر متمرکز بودن آن است. همانطور که گفتیم، غیرمتمرکز بودن یعنی اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند به تنهایی کنترل شبکه را در دست داشته باشد و هیچ کس مالک اصلی آن نیست.
هیچ بانک، موسسه، نهاد یا دولتی بیت کوین را کنترل نمی‌کند. در حقیقت کنترل بیت کوین به دست تمام کاربران آن است.
بیت کوین در سال ۲۰۰۸ توسط فرد یا افراد ناشناسی به نام «ساتوشی ناکاموتو» معرفی شد. هیچ‌کس نمی‌داند ساتوشی ناکاموتو دقیقا کیست. هر چند وقت یکبار فردی ادعا می‌کند که ساتوشی است اما خیلی زود رسوا می‌شود. یکی از نکات جالب بیت کوین هم همین ناشناس بودن خالق آن است. این نشان می‌دهد که بیت کوین به هیچ‌کس جز کاربرانش وابسته نیست و راه خودش را طی می‌کند.
به جز غیرمتمرکز بودن، بیت کوین ویژگی‌های جالب دیگری هم دارد. تعداد واحدهای بیت کوین محدود است و این ارز ضد تورمی است. برخلاف پول‌های رایج (فیات – بدون پشتوانه) مانند دلار و یورو که به تعداد نامحدود چاپ و توسط دولت‌ها صادر خواهند شد، تعداد واحدهای بیت کوین محدود است. در پروتکل بیت کوین مشخص شده است که بیت کوین‌ها محدود باشند و تعداد آن‌ها فقط ۲۱ میلیون واحد خواهد بود. از آنجایی که هر کسی که شبکه بیت کوین متصل می‌شود، پروتکل و قوانین را می‌پذیرد، پس از رسیدن بیت کوین‌ها به عدد ۲۱ میلیون واحد، دیگر هیچ بیت کوینی استخراج نخواهد شد. این مسئله از نظر ریاضی اثبات شده است.
واحدهای بیت کوین توسط سازمان متمرکز خاصی تولید و صادر نمی‌شوند. افرادی به نام استخراج‌کننده یا به اصطلاح ماینر (miner) می‌توانند سخت افزارهای قدرتمند خود را برای حفظ امنیت شبکه بیت کوین به کار بگیرند. طی این فرایند بیت کوین تولید می‌شود و به عنوان پاداش به ماینرها تعلق می‌گیرد.
در سیستم‌های پرداخت الکترونیکی سنتی، مشتریان نیاز به ثبت نام یا افتتاح حساب با مشخصات شناسایی خود دارند. اما در بیت کوین کاربران به نوعی نیمه ناشناس هستند. برای ارسال بیت کوین نیاز به ارائه مشخصات کاربری یا حتی ایمیل نیست. پروتکل بیت کوین به‌گونه‌ای طراحی شده که برای تایید تراکنش‌ها، شبکه نیاز به دانستن اطلاعات هویتی کاربران ندارد. در بیت کوین هر کاربر با کیف پول خودش شناسایی می‌شود. هنگامی که یک تراکنش بیت کوین انجام شود، دیگر قابل برگشت نیست.
در سیستم‌های سنتی می‌توان تراکنش‌ها را دستکاری کرد یا جلوی آن را گرفت اما در بیت کوین، زمانی که یک تراکنش ثبت شد، آن تراکنش برای تمام اعضای شبکه ارسال می‌شود و به عنوان ثبت شده در شبکه قرار می‌گیرد. از این رو دیگر هیچ کس نمی‌تواند آن تراکنش را برگشت بزند.
منابع:
- Primer for Policymakers" (PDF). Mercatus Center. George Mason University. Archived (PDF) from the original on 21 September 2013. Retrieved 22 October 2013.
- «بیت کوین پادشاه رمزارزها».
- «السالوادور و بیت کوین». bbc.
- «What is Cryptocurrency: Everything You Need To Know [Ultimate Guide]» (به انگلیسی). Blockgeeks. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۳.
- S., L. (2 November 2015). "Who is Satoshi Nakamoto?". The Economist. The Economist Newspaper Limited. Archived from the original on 21 August 2016. Retrieved 23 September 2016.
- technology, Full Bio Follow Linkedin Rakesh Sharma is a writer with 8+ years of experience about the intersection between; investing, business Rakesh is an expert in; business; blockchain; Sharma, cryptocurrencies Learn about our editorial policies Rakesh. "Three People Who Were Supposedly Bitcoin Founder Satoshi Nakamoto". Investopedia. Retrieved 2021-08-16.
- Davis, Joshua (10 October 2011). "The Crypto-Currency: Bitcoin and its mysterious inventor". The New Yorker. Archived from the original on 1 November 2014. Retrieved 31 October 2014.
- بیتکوین؛ ابزاری نوین در نظام پرداخت‌های الکترونیکی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، مقدمهٔ گزارش
- «سقوط ارزش بیتکوین ادامه دارد». بی‌بی‌سی فارسی. ص. ایستگاه خبر؛ دوشنبه ۱۶بهمن. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۸.
- https://bitcoin.org/en/getting-started
- "Some things you need to know". Bitcoin Website.
- بیتکوین؛ ابزاری نوین در نظام پرداخت‌های الکترونیکی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، جمع‌بندی
- Luke Parke (2017). "Bitcoin regulation overhaul in Japan".
- Russell Brandom (5 May 2016). "Supposed Bitcoin founder says 'goodbye' after presenting fake evidence". The Verge.
- Nakamoto, Satoshi (24 May 2009), Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System (PDF), retrieved 14 December 2010
- «Bitcoin's first ever transaction». Blockchain.com. ۲۰۰۹-۰۱-۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۰.
- «بیت کوین - نگاهی به تاریخچه بیت کوین، بیت کوین کش و بیت کوین اس وی». ایران کریپتوکارنسی. ۲۰۲۰-۰۱-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۰.[پیوند مرده]
- «The Many Facts Pointing to Hal Being Satoshi». Bitcoin News (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۱۱-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۰.
- دیو لی-بی‌بی‌سی (۱۹ آذر ۱۳۹۴). «معمای خالق بیتکوین: مغز متفکر این پول مجازی کیست؟». بی‌بی‌سی فارسی.
- «هویت مخترع بیتکوین فاش شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵.
- Vlad Savov (2 May 2016). "Craig Wright claims he is the enigmatic Bitcoin inventor". The Verge.
- Brandom, Russell (May 5, 2016). "Supposed Bitcoin founder says 'goodbye' after presenting fake evidence". The Verge. Retrieved April 13, 2018.
- "Some things you need to know". Bitcoin. Retrieved April 13, 2018.
- «بیت کوین چیست و روش‌های استفاده از بیت کوین چگونه است؟». اَبَرتازه‌ها.[پیوند مرده]
- "Total Number of Bitcoins in Existence". Bitcoin Block Explorer. 2013-12-04. Retrieved 2013-12-04.
- «برق مصرفی برای استخراج بیت کوین، بیشتر از مصرف ایرلند». ارز نگار. ۴ بهمن ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۸.
- Hern, Alex (November 27, 2017). "Bitcoin mining consumes more electricity a year than Ireland". the Guardian. Retrieved April 13, 2018.
- «بیت کوین موجب گرمایش زمین می‌شود!». ایسنا. ۲۰۱۸-۱۱-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۵.
- «بیت کوین به‌تنهایی و در عرض 20 سال، فاجعه اقلیمی رقم خواهد زد». زومیت. ۲۰۱۸-۱۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۷.
- Franklin, Erik C.; Shimada, Mio; Chock, Mason K.; Kantar, Michael B.; Taladay, Katie; Rollins, Randi L.; Mora, Camilo (2018-11). "Bitcoin emissions alone could push global warming above 2 °C". Nature Climate Change. 8 (11): 931–933. doi:10.1038/s41558-018-0321-8. ISSN 1758-6798. Check date values in: |date= (help)
- «Bitcoin can push global warming above 2 degrees Celsius by 2033: Study». The Economic Times. ۲۰۱۸-۱۰-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۷.
- «China considers Bitcoin mining ban» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۴-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۷.
- "By itself, bitcoin could create climate chaos within 20 years". USA TODAY. Retrieved 2019-06-27.
- «بانک مرکزی ایران استفاده از بیتکوین را ممنوع کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال و بیت کوین در نظر مراجع
- «حکم شرعی معاملات بیتکوین (ارز دیجیتال)». آبنا۲۴. ۷ اسفند ۱۳۹۶.
- «گزارش نیویورک تایمز از توسعه مزارع استخراج"بیت کوین" در ایران (+عکس)». ۱۱:۴۰–۱۰ بهمن ۱۳۹۷ - 30 January 2019. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)